ALGILAMA VE BİLİŞ
Hazırlayan: Psikoloji Öğrencisi Gülşah Sak
Algımız dünya ile olan en temel ve birincil temas biçimimizdir. Dünya ve yasadığımız çevreyi düşünme, tanıma, yorumlama ve hareketlerimizi bunun üzerine şekillendirebildiğimiz ileri düzey bilişsel işlevlerimiz için deneyimsel ve nedensel bilginin temelini oluşturur (Tacca and Cahen, 2013). Beş ana duyumuz olan görme, tatma, işitme, dokunma ve koklama duyularımız gelen bilgilerle birlikte zaman algısı, vücut algısı ve insanlar ve ilişkiler hakkındaki sosyal ipuçlarını belirleme ve kullanma becerisi olan sosyal algı bize yaşadığımız çevreyi anlamamız ve anlamlandırmamız için gerekli olan girdiyi sağlar. Böylelikle gelen bilgi onu nasıl yorumladığımıza göre değişkenlik gösterecektir. Buna göre dünyayı algılamamızı ve onu anlamımızı sağlayan biliş kavramı sıkı bir etkileşim içindedir çünkü algısal bilgilerimiz kararlarımızı, hareketlerimizi ve inançlarımızı şekillendirirken, sahip olduğumuz bilgiler, beklentiler, değerler ve yargılarda da dünyayı nasıl algıladığımızı şekillendirir (Brewer and Lambert, 2001).
NEUROFEEDBACK VE BİLİŞSEL ALGILAMA
Teknolojik gelişmelerle birlikte neurofeedback yöntemi algısal ve bilişsel eksikliklerin giderilmesi, algısal gelişmeler sağlamak ve bilişsel becerilerin arttırılmasına yönelik ‘beyin eğitimi’ için etkili bir alternatif oluşturmuştur.
Scharnowski ve meslektaşlarının (2012) görsel algıyı geliştirmeye yönelik yaptığı bir araştırmaya göre katılımcıların algısal duyarlılıklarının görsel korteksin ilgili bölümünü eğitmeye ve kontrol etmeye yönelik bir eğitimle iyileşme gösterdiği belirlenmiştir. Başka bir araştırmaya göre dikkat eksikliğine bağlı olarak motor koordinasyon problemleri çeken DEHB’na sahip çocukların kompleks motor hareketlerini eksiksiz bir şekilde yürütülmesine yönelik yapılan neurofeedback yönteminin çocukların algısal- duyusal motor becerileri üzerinde pozitif bir etkisi bulunmuştur (Jahani et al., 2016).
KAYNAKLAR
Brewer W. F. & Lambert B. L. (2001). The Theory-Ladenness of Observation and the Theory-Ladenness of the Rest of the Scientific Process. Philosophy of Science. 3, 176-186
Cahen, A. & Tacca, M. C. (2013). Linking perception and cognition. Frontiers in Psychology, 4.
Scharnowski, F., Hutton, C., Josephs, O., Weiskopf, N., & Rees, G. (2012). Improving Visual Perception through Neurofeedback. Journal of Neuroscience, 32(49), 17830–17841.
Jahani, M.; Pishyareh, E.; Haghgoo, H. A.; Hosseini, S. A.; Ghadamgahi Sani, S. N. (2016). Neurofeedback effect on perceptual-motor skills of children with ADHD. Iranian Rehabilitation Journal. 14(1):43-50
