Bazı zamanlar iki zıt duyguyu aynı anda deneyimleriz. Örneğin, bir arkadaşımızın mizah anlayışını ve esprili oluşunu çok severken, çevresine karşı duyarsız oluşundan hazzetmeyebiliriz.
Bir şeyi ya da birini hem olumlu hem de olumsuz olarak değerlendirme eğilimine “ambivalans” adı verilir. Yani bir şeye ilişkin karışık duygular besleme ve çelişen düşüncelere sahip olma durumu.
Romalı şair Catullus, ambivalansın yarattığı acıyı sevgilisi için yazdığı şiirdeki şu satırlara eklemişti:
“Nefret ediyorum ve seviyorum. Bunu neden yaptığımı soruyorsun belki.
Bilmiyorum ama bunun olduğunu hissediyorum, kahroluyorum.”
Duygusal kararsızlığın bize acı vermesinin nedenlerinden biri, bir kişi ya da durum hakkında ya tamamen olumlu ya da tamamen olumsuz düşünme zorunluluğu hissetmemizdir. Birini seviyorsak tüm davranışlarını destekleme gibi bir zorunluluğumuzun olduğunu düşünebiliriz. Oysaki bu doğru değildir. Hiç sevmediğimiz birinin bile sevebileceğimiz bazı yanları olabilir.
Mezuniyet gününüzü düşünün. Yeni bir yaşam dönemine girdiğiniz için bir yandan korku hissedebilirken bir yandan da heyecan duyar ve yeni başlangıçlar için motive olmuş hissedersiniz. Tabii bir yandan da üniversitedeki dostlarınızla geçirdiğiniz günler için acı tatlı bir burukluk hissedersiniz.
Duygusal kararsızlık yaşamak oldukça doğaldır ve bazen de çok kurtarıcıdır. Örneğin sevdiğiniz birinin vefat ettiğini düşünün. Kendinizi üzgün hissederken, onunla yaşadığınız güzel günler sizi bir yandan keyifli ve huzurlu hissettirebilir.
Bununla birlikte duygusal kararsızlık size bir noktada acı verebilir. İlişkinizi bitirip bitirmeme, işyerinden ayrılıp ayrılmama gibi pek çok durumda eyleme geçmenizi engelleyebilir. Sevgilinize olan sevginizi onun hiç hak etmediğini düşünseniz de ilişkiyi bitirmek istemiyor olabilirsiniz.
Bu aşamada not tutmak faydalı olabilir. Ayrıntılı bir şekilde nasıl hissettiğinizi, sizi mutlu eden ve üzen şeyleri, düşüncelerinizi not alırsanız; hangi duygunun sizin için daha ağır bastığını ve böyle hissetmenize neden olan etkenleri belirleyerek hayatınıza nasıl yön vermeniz gerektiği konusunda daha iyi seçimlerde bulunabilirsiniz.
