John ve Julie Gottman, uzun yıllar süren araştırmaları sonucu güçlü ve mutlu bir ilişkinin temel özelliklerini Güçlü İlişki Evi teorisiyle anlatırlar. Güçlü ilişki Evinin dokuz bileşeni vardır ve her kısım güçlü ilişki için gerekli temel bir ihtiyacı anlatır.
- Sevgi haritaları oluşturmak: Sevgi haritaları çiftin birbirilerini tanımaları, iç dünyalarını birbirlerine açmaları ve bu bilgileri güncellemeleriyle şekillenir. Bu şekilde kişiler birbirlerinin duygularını, hayallerini, beklentilerini ve üzüntülerini anlama yolunu açarlar.
- İlgi ve beğeniyi paylaşmak: Çiftlerin karşılıklı olarak ilgi ve beğenilerini ifade etmeleriyle olumlu düşünceler olumlu hislere ve davranışlara dönüşür. Şikayetlerin ilişkide baskınlık oluşturmasının önüne geçilir ve aradaki bağ güçlenir. Hataları taramak yerine doğru yapılanları taramak teşvik edilir, böylece ilişkide takdir, şefkat, saygı kültürü geliştirilir.
- Birbirine yönelmek: Partnerlerin birbirleriyle bağ kurma ve duygusal gereksinimlerini ifade etme girişimlerine farkındalık geliştirmek ve yönelmeyle karşılık vermektir. Karşılıklı ilgi, saygı ve özveri ilişkiyi derinleştirerek destekleyici ve keyifli bir paylaşım ortamı yaratır.
- Olumlu Bakış Açısı: Amaç tutumları pozitif değerlendirme eğilimini arttırmaktır. Çiftin arkadaşlığı güçlendirilerek nötr veya pozitif olan mesajların negatif algılanmasının önüne geçilir.
- Çatışmayı Yönetmek: İlişkilerde anlaşmazlık kaçınılmazdır fakat çiftlerin anlaşmazlıkları yönetmeye yönelik tutumları güçlü ilişkinin anahtarıdır. Yumuşak başlangıç kişinin kendi durumunu ve ihtiyacını ifade edebilmesi için önemlidir. Karşıdan gelen etkiyi kabul etme partnerinizin hislerinin ve isteklerinin farkında olmayı sağlar. Ayrıca diyalog kurmak ve tartışma sırasında sakin kalabilmek anlaşmazlıkları yönetmek için gerekli becerilerdir.
- Hayalleri Gerçekleştirmek: Güçlü bir ilişki için çiftler birbirlerinin hayallerinin, beklentilerinin, hedeflerinin farkında olmalıdır. Bu hayalleri ve hedefleri destekleyici davranışlar mutlu bir beraberliğin yapı taşlarından biridir.
- Ortak Anlam Yaratma: Birliktelik ortak bir yaşama adım atmaktır. Bu süreçte değerlerin, inançların, kültürün etkisiyle çift arasında paylaşılan bir anlam sistemi kurulur. İki tarafın hikayesi, alışkanlıkları, değerleri, beklentileri arasındaki köprü güçlü ilişkinin çatısıdır.
Güçlü İlişki Evinin güven ve bağlılık olmak üzere iki ana sütunu vardır ve güçlü ilişkinin dayanağını oluştururlar. Güven hissi kişinin partnerinin her iki tarafın da yararına davranacağına olan güvenidir. “Partnerim beni düşünür, yanımdadır.” bilgisine sahip olmaktır. Bağlılık ise çiftin birlikte geçirecekleri uzun süreli bir yol arkadaşlığına olan inançlarıdır.
Kaynaklar:
https://www.gottman.com/blog/what-is-the-sound-relationship-house/
Hazırlayan: Psikolog Selin Vitel